دندان های سگ یکی از مهم ترین اجزای ساختار دهان او هستند و نقش اساسی در کیفیت زندگی اش ایفا می کنند. این دندان ها نه تنها برای جویدن و هضم غذای سگ ضروری اند، بلکه در شکار و دفاع از خود نیز اهمیت دارند. مراقبت از بهداشت دهان و دندان و انجام معاینات منظم توسط دامپزشک، از اقدامات حیاتی برای حفظ سلامت سگ محسوب می شوند. در این مقاله، به بررسی دندان های شیری و دائمی سگ، علل و نشانه های افتادن دندان، بیماری های دهان و دندان، روش های مراقبت و جرم گیری پرداخته ایم.
دندان های شیری و دائمی سگ
توله سگ ها در بدو تولد بدون دندان هستند و در این مرحله، تغذیه آن ها کاملاً وابسته به شیر مادر است اما از حدود یک ماهگی، رشد دندان های شیری آغاز می شود. این دندان ها کوچک، تیز و شفاف هستند و به توله ها کمک می کنند تا کم‌کم به غذاهای جامد عادت کنند. فرآیند رشد دندان های شیری معمولاً تا شش تا هشت هفتگی کامل می شود و در این سن، توله سگ دارای ۲۸ دندان شیری است که به او امکان جویدن و کشف محیط اطرافش را می دهد.
با ورود به سن چهار تا شش ماهگی، مرحله مهمی در رشد دندان های سگ آغاز می شود. در این دوره، دندان های شیری به تدریج می افتند و دندان های دائمی جایگزین آن ها می شوند. دندان های دائمی سگ بزرگ تر، محکم تر و سفیدتر هستند و در مجموع تعداد آن ها به ۴۲ عدد می‌رسد. این دوره می تواند برای سگ ها همراه با خارش و ناراحتی در لثه ها باشد، به همین دلیل ممکن است رفتارهایی مانند گاز گرفتن وسایل خانه یا دست و پای صاحب خود را بیشتر نشان دهند.
برای جلوگیری از آسیب به اشیای منزل و اصلاح عادت های رفتاری سگ، توصیه می شود که در این مرحله اسباب بازی های مخصوص جویدن در اختیار او قرار داده شود. این اسباب بازی ها به تسکین خارش لثه ها کمک کرده و مانع از گاز گرفتن وسایل نامناسب می شوند. علاوه بر این، آموزش صحیح و تشویق رفتارهای مثبت می تواند در جلوگیری از تداوم این عادت در دوران بزرگسالی مؤثر باشد.
مطالعه بیشتر: غذاهای ممنوعه سگ
آیا سگ ها دچار پوسیدگی دندان می شوند؟
هرچند سگ ها مانند انسان ها مواد قندی مصرف نمی کنند، اما این بدان معنا نیست که دندان هایشان در معرض خطر نیست. عدم توجه به بهداشت دهان، می تواند منجر به بیماری هایی مانند التهاب لثه و پریودنتال شود که در نهایت ممکن است موجب از دست دادن دندان گردد. یکی از عوامل مهم در جلوگیری از پوسیدگی دندان در سگ ها، استفاده از غذاهای مخصوص و عدم مصرف مواد غذایی شیرین و چسبناک است. برخی از غذاهای مرطوب نیز می توانند به مرور زمان موجب تجمع پلاک های دندانی شوند، بنابراین ترکیب غذای خشک و مرطوب می تواند به بهداشت دهان سگ کمک کند.
مطالعه بیشتر: اسم سگ
علائم افتادن دندان در سگ ها
افتادن دندان می تواند به دلایل مختلفی مانند رویش دندان های دائمی، ضربه یا بیماری های لثه اتفاق بیفتد. برخی از نشانه های افتادن دندان عبارتند از:
- ورم صورت و لثه
- بوی بد دهان
- کاهش اشتها
- مشکل در جویدن غذا
- خونریزی از لثه ها
- تغییر رفتار و حساسیت به لمس در ناحیه دهان
مطالعه بیشتر: سگ سرابی
انواع دندان های سگ
سگ ها دارای چهار نوع دندان هستند:
- دندان های پیش: برای گاز گرفتن و برداشتن غذا.
- دندان های نیش: برای پاره کردن و گرفتن اشیا.
- دندان های پیش‌آسیا: برای خرد کردن غذا.
- دندان های آسیا: برای جویدن و آسیاب کردن غذا.
تعداد دندان های دائمی سگ‌ها ۴۲ عدد است که شامل:
- ۱۲ دندان پیش
- ۴ دندان نیش
- ۱۶ دندان پیش‌آسیا
- ۱۰ دندان آسیا
مراقبت از دندان های سگ
برای جلوگیری از پوسیدگی و بیماری های دهان، بهتر است سگ خود را از تولگی به مسواک زدن عادت دهید. استفاده از خمیر دندان مخصوص سگ و مسواک زدن روزانه (حداقل ۳۰ ثانیه) بسیار مؤثر است. اگر سگ شما نسبت به مسواک زدن بی میل است، می توانید مسواک را به مقدار کمی آب مرغ یا آب گوشت آغشته کنید تا او را تشویق کنید.
علاوه بر مسواک زدن، روش‌های دیگری نیز برای مراقبت از دندان‌های سگ وجود دارد:
- استفاده از تشویقی های سگ مخصوص که باعث تمیز شدن دندان‌ها می شوند.
- تغذیه با غذای خشک مخصوص که از تجمع پلاک ها جلوگیری می کند.
- مراجعه منظم به دامپزشک برای بررسی سلامت دندان ها.
مطالعه بیشتر: همه چیز درباره پامرانین
بیماری های شایع دندان و لثه در سگ ها
یکی از بیماری های شایع در سگ ها، التهاب لثه (ژنژویت) است که در اثر تجمع پلاک های دندانی ایجاد می شود. این پلاک ها از ترکیب باکتری ها و ذرات غذا تشکیل شده و در صورت عدم رعایت بهداشت، به رسوبات سختی تبدیل می شوند که موجب تحریک و التهاب لثه می گردد. برخی از علائم این بیماری عبارتند از:
- قرمزی و تورم لثه ها
- خونریزی لثه هنگام جویدن غذا
- کاهش اشتها و بی حالی
- بوی بد دهان
در صورت عدم درمان، التهاب لثه می تواند به بیماری پریودنتال تبدیل شود که منجر به از بین رفتن استخوان های حمایت‌کننده دندان و در نهایت افتادن دندان می شود. درمان این بیماری معمولاً شامل جرم‌گیری حرفه ای و مصرف آنتی بیوتیک های تجویزی توسط دامپزشک است.
تأثیر تغذیه بر سلامت دندان های سگ
رژیم غذایی متعادل شامل سبزیجات پخته، سبزیجات خام و پروتئین حیوانی به حفظ سلامت دندان های سگ کمک می کند. مصرف غذای خشک نیز می تواند در تمیز نگه داشتن دندان ها مؤثر باشد. برخی از مواد غذایی که برای دندان های سگ مفید هستند عبارتند از:
- هویج خام: به عنوان یک جویدنی طبیعی عمل کرده و به کاهش پلاک ها کمک می کند.
- سیب: حاوی آنزیم های طبیعی است که می تواند به تمیزی دندان ها کمک کند.
- گوشت بدون استخوان: پروتئین مورد نیاز را تأمین کرده و باعث تقویت دندان ها می‌شود.
مطالعه بیشتر: همه چیز درباره شیتزو
جرم گیری دندان سگ
حتی با رعایت منظم بهداشت دهان و دندان، ممکن است به مرور زمان جرم های دندانی در دهان سگ تجمع پیدا کنند. این جرم ها می توانند به تدریج باعث التهاب لثه و مشکلات جدی دهانی شوند. در چنین شرایطی، جرم گیری تخصصی ضروری است که معمولاً توسط دامپزشک و تحت بیهوشی انجام می شود. این فرایند به پاک سازی عمیق دندان ها کمک کرده و از گسترش عفونت های دهانی جلوگیری می کند.
پس از انجام جرم‌گیری، ممکن است سگ شما کمی احساس ناراحتی داشته باشد یا برای مدت کوتاهی دچار حساسیت در لثه ها شود. با این حال، این روش در درازمدت تأثیر مثبتی بر سلامت دهان و دندان سگ خواهد داشت و از بروز بیماری های لثه و افتادن زود هنگام دندان ها جلوگیری می کند. توصیه می شود پس از جرم گیری، مراقبت های لازم از جمله استفاده از غذای مناسب و رعایت بهداشت دهان را ادامه دهید تا از تجمع مجدد جرم های دندانی پیشگیری شود.
مطالعه بیشتر: بهترین غذای سگ شیتزو
مراقبت ویژه از نژادهای کوچک
سگ های نژاد کوچک آپارتمانی بیشتر از سایر نژادها در معرض بیماری های دندانی هستند. دلیل این امر، بزرگ بودن دندان هایشان نسبت به اندازه فک است که باعث تجمع بیشتر مواد غذایی و باکتری ها می‌شود. بنابراین، صاحبان سگ های نژاد کوچک باید توجه بیشتری به بهداشت دندان های آنها داشته باشند. برخی از نژادهایی که بیشتر در معرض مشکلات دندانی قرار دارند عبارتند از:
- یورکشایر تریر
- شیواوا
- پودل عروسکی
- پامرانین
نتیجه گیری
بهداشت دهان و دندان در سگ ها نقش مهمی در سلامت عمومی آنها دارد. با رعایت نکات ساده‌ای مانند مسواک زدن منظم، تغذیه سالم و مراجعه به دامپزشک در صورت مشاهده علائم غیرطبیعی، می توانید سلامت دندان های سگ خود را برای سال ها حفظ کنید. همچنین، توجه ویژه به تغذیه و استفاده از محصولات مراقبتی مناسب می تواند از بروز بسیاری از بیماری های دندانی پیشگیری کند.
