اگر به فکر راه اندازی یک مرغداری برای پرورش مرغ و تولید تخم مرغ هستید، لازم است یکسری اطلاعات و دانش روشنی داشته باشید. سود فراوان حاصل از پرورش مرغ هایی که تخم گذار هستند باعث شده اغلب مردم به سمت این کسب و کار روی بیاورند زیرا تخم مرغ مصرف عمده ما انسان ها با هر طبقه و قشر اقتصادی می باشد.ذرت، گندم، جو، سبوس گندم، پوسته تخم مرغ آسیاب شده، کنجاله های سویا و آفتابگردان، آب، کنسانتره ، گلیسینات روی، مس و آهن و از همه مهم تر و مقوی تر دان آماده که توسط کارخانه های مختلف به صورت فرموله شده تولید می شوند، جزو غذاهایی هستند که منجر به افزایش تخم گذاری مرغ می شوند. در ادامه به طور مفصل در مورد آن توضیح خواهیم داد.
ذرت، گندم و جو عالی ترین منبع کربوهیدرات
خوراک مرغ ها باید شامل کربوهیدرات باشد زیرا فعالیت مرغ ها بسیار زیاد بوده و نیاز به منبعی سرشار از کربوهیدرات برای تامین انرژی خود دارند. ذرت به عنوان عالی ترین منبع تولید کربوهیدرات که طبع گرمی دارد، در فصل زمستان به شدت توصیه می شود. البته توجه شود که حتما به صورت خرد شده باشد.
گندم و جو نیز حاوی مقادیر زیادی کربوهیدرات است و بهتر است در ترکیبات غذایی مرغ ها استفاده شود اما نکته حائز اهمیت این است که هضم گندم به نسبت ذرت کمی سخت می باشد در نتیجه مصرف بیش از 30 درصد منجر به مشکلات گوارشی برای مرغ تخم گذار خواهد بود.
سبوس گندم= انرژی بیشتر
سبوس گندم سرشار از پتاسیم و فسفر بوده و از آن می توان به عنوان یک منبع انرژی خوب در جیره غذایی و خوراک مرغ ها قرار گیرد. طبق نشریه علوم دامی منتشر شده در جهاد کشاورزی، جیره حاوی 10 درصد سبوس گندم بیشرین تولید تخم مرغ و جیره حاوی 20 درصد سبوس گندم کمترین میزان را به خود اختصاص داده است.
پوست تخم مرغ، حاوی کلسیم بسیار زیاد
غذای مرغ باید حاوی کلسیم نیز باشد که 90 درصد پوست تخم مرغ را کلسیم تشکیل می دهد. ما شرط لازم مصرف پوست تخم مرغ این است که، حتما به خوبی ضد عفونی شود و به صورت آسیاب شده یا پودر شده باشد. البته توجه شود که مصرف زیاد آن مشکلات کلیوی را برای مرغتان به همراه می آورد! به طور میانگین مصرف روزانه یک مرغ تخم گذار روزانه باید حدودا 3.5 گرم باشد البته در مورد مرغ های صنعتی (پولت) چون تولید تخم مرغ های بیشتری دارند، کمی بیشتر است.
کنجاله سویا و تخم آفتابگردان
کنجاله سویا و کنجاله تخم آفتابگردان در واقع یعنی عصاره یا روغنی که از آن خارج می شود. این ماده خوراکی حاوی مقدار زیادی پروتئین می باشد و به طور باور نکردنی ای روی تخم گذاری مرغ ها و بهبود تخم مرغ های تولید شده تاثیر می گذارد. نکته دیگر در رابطه با کنجاله تخم آفتابگردان این است که با اینکه از لحاظ قیمت ارزان است اما از ذرت و جو پروتئین بیشتری دارد.
مرغ اگر یک روز آب نخورد می میرد!
به نظر ساده می رسد اما اگر مرغ یک روز آب نخورد میمیرد! آن ها نیز مانند انسان ها باید روزانه به مقدار کافی آب بنوشند تا هضم غذا در دستگاه گوارششان آسان تر شود. در مرغ های تخم گذار کمبود آب را با کوچک بودن تخم مرغ ها و نازک بودن پوست آن می توان مشاهده کرد. برای جلوگیری از چنین اثراتی، فرض بر این است که یک مرغ تخم گذار باید روزانه بین 1.8 تا 2 گرم آب به ازای 1 گرم خوراک مصرفی دریافت کند. مطلبی که در اینجا بسیار پر اهمیت است بهداشت آب برای مرغ ها می باشد زیرا در صورت غیر بهداشتی بودن آب آشامیدنی، بیماری های خطرناکی را به مرغ انتقال می هد.
دان مرغ، غذای کامل
دان ترکیبی از گندم، گلوتن ذرت، کنجاله سویا، پروتئین حیوانی مثل پودر ماهی و پودر گوشت، ویتامین ها، املاح و مواد معدنی است که توسط مرغدار برای جیره مرغ فراهم می شود. برای تهیه این ترکیب باید به میزان صحیح از هرکدام یعنی فرموله شده استفاده شود که ترکیب حاصل شده تمام مواد مغذی را دارا باشد زیرا اگر سطح پروتئین و سایر مواد معدنی متناسب نباشد مرغ ها دچار مشکلات جسمی خواهند شد.
شما می توانید دان را خودتان درست کنید یا از کارخانه های معتبر که کارشان تولید دان است خریداری کنید فقط باید توجه کنید که موادی که از آن ها برای تهیه دان استفاده می کنید باید عاری از هرگونه آلودگی، فساد و کپک زدگی باشد. نکته مهم تر این است که دان حتما باید به صورت فرموله شده تهیه شود و از آنجایی که جیره به نوع نژاد مرغ و وضعیت آب و هوایی محل نگهداری بستگی دارد تاکید می شود پیش از تهیه آن از یک دامپزشک مشاوره بگیرید.
برای رسیدن به حداکثر راندمان تولید تخم مرغ در مرغ تخم گذار بهتر است دان را در دو وعده به صورت منظم صبح و عصر برای مصرف در دسترسشان قرار دهید. اگر مرغتان با توجه به سنش مقدار کمتری دان مصرف کند هشداری خطرناک است و سریعا باید مشکل را رفع کنید زیرا منجر به کاهش تخم گذاری می شود.
گلیسینات روی، مس و آهن
مقاله منتشر شده از دانشگاه باهنر کرمان در رابطه با پرورش طیور و آزمایشات انجام شده با موضوع اثر گلیسینات روی، مس و آهن بر عملکرد مرغ های تخم گذار در اوج تولید نشان می دهد که جیره حاوی100 میلی گرم گلیسینات آهن، 6 میلی گرم گلیسینات مس و 45 میلی گرم گلیسینات روی منجر به تولید بالاترین درصد تولید تخم مرغ شده و تاثیر خوبی در عملکرد مرغ تخم گذار شده است.
کنسانتره مناسب در زمان مناسب
تقریبا همه ی مرغداران می خواهند که مرغشان گوشتی تر و توانایی تخم گذاری بیشتری داشته باشد. استفاده از کنسانتره در زمان مناسب به رشد قابل چشم گیری در می انجامد. البته توجه شود که رشد بیش از حد نشان دهنده وضعیت غیر طبیعی می باشد پس ترجیحا وزن مرغ ها را یکبار قبل و یکبار بعد از مصرف آن بررسی کنید. کنسانتره انوع مختلفی دارد که کنسانتره لایه ای برای جوجه هایی که در حال تخم گذاری هستند و کنسانتره کمرغ گوشتی برای جوجه ها و مرغ های گوشتی بسیار مناسب می باشند.
-
آیا نژاد مرغ بر میزان تخم گذاری آن تاثیر است؟
بله مهم ترین نکته برای مرغداران، انتخاب نژاد مرغ تخم گذار است. برخی نژادها همچون مرغ لوهمن، ردآیلند، پلیموت و ... جزو بهترین نژادهای مرغ برای تخم گذاری می باشند.
-
تاثیر میزان نور و روشنایی روی تخم گذاری مرغ ها چگونه است؟
با کنترل نور به صورت برنامه ریزی شده و حداقل 14 الی 16 ساعت نور به طور روزانه در زمان تخم گذاری می توان تولید را افزایش داد.
-
چه بیماری هایی منجر به کم شدن اشتهای مرغ ها می شود؟
آنفولانزای مرغی، برونشیت و کلی باسیلوز باعث کاهش اشتها شده و باید به سرعت از یک دامپزشک کمک گرفت.
سخن آخر
با فراهم کردن شرایط مناسب و مهم تر از آن تغذیه کامل و غنی از مواد معدنی، می توان به بیشترین میزان تولید تخم مرغ رسید اما همه این ها نیاز به دانش مرتبط و مشاوره از یک دامپزشک می باشد. در ضمن اهمیت دادن به سلامتی مرغ ها با هر تغییر وضعیت در آنها، پیش از اینکه مشکل جدی تر شود، بسیار توصیه می شود.
